Ai có thể nộp đơn xin giấy phép lao động từ bên trong Canada?

Thông thường, công dân nước ngoài phải nộp đơn xin giấy phép lao động từ ngoài Canada. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp được phép nộp đơn từ trong Canada nếu thuộc một trong 9 trường hợp được quy định bởi Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC).

Nếu bạn không thuộc 9 trường hợp này, bạn phải nộp đơn xin giấy phép lao động từ bên ngoài Canada (trực tuyến hoặc tại cửa khẩu nếu đủ điều kiện).

Dưới đây là các trường hợp cụ thể và cách duy trì tình trạng hợp pháp cũng như cách nộp đơn:

Trường hợp 1: Bạn đang giữ giấy phép học tập hoặc làm việc còn hiệu lực

• Bạn có thể nộp đơn xin giấy phép lao động nếu đang ở Canada và giấy phép học tập/làm việc của bạn còn hiệu lực.
• Bạn phải nộp đơn trước ngày giấy phép hiện tại hết hạn.
• Ví dụ: Bạn đang có giấy phép làm việc theo diện chỉ định chủ lao động và vừa mất việc. Bạn tìm được việc mới và nộp đơn xin giấy phép mới trước khi giấy phép hiện tại hết hạn, bạn vẫn được xem xét hợp lệ.

Trường hợp 2: Vợ/chồng, bạn đời sống chung như vợ chồng hoặc cha/mẹ của bạn có giấy phép học tập/làm việc hợp lệ

• Nếu vợ/chồng hoặc cha/mẹ của bạn đang ở Canada với giấy phép học tập/làm việc còn hiệu lực, bạn có thể nộp đơn xin giấy phép lao động nếu đáp ứng điều kiện chung.
• Ví dụ: Vợ bạn vừa hoàn tất chương trình học 4 năm. Vì giấy phép học tập thường có thêm 90 ngày sau khi học xong, bạn có thể tận dụng khoảng thời gian đó để xin giấy phép lao động từ trong Canada.

Trường hợp 3: Bạn đủ điều kiện xin Giấy phép Lao động Sau Tốt nghiệp (PGWP)

• Nếu bạn tốt nghiệp từ một trường đủ điều kiện (DLI) tại Canada và có giấy phép học tập còn hiệu lực, bạn có thể nộp đơn xin PGWP từ trong Canada trong vòng 180 ngày kể từ khi có bảng điểm cuối cùng.
• Lưu ý: Không phải ai tốt nghiệp từ DLI cũng tự động đủ điều kiện. Bạn cần:
  • Có giấy phép học tập còn hiệu lực
  • Đáp ứng tất cả các điều kiện về chương trình học, thời gian học và vị trí học tập.

Trường hợp 4: Bạn, vợ/chồng hoặc cha/mẹ đang giữ Giấy phép Cư trú Tạm thời (TRP) có thời hạn từ 6 tháng trở lên

• TRP dành cho những người không đủ điều kiện nhập cảnh nhưng có lý do đặc biệt và chính đáng, như:
  • Thăm người thân bị bệnh nặng
  • Dự sự kiện gia đình quan trọng
• Nếu bạn có TRP còn hiệu lực ít nhất 6 tháng, bạn có thể xin giấy phép lao động từ trong Canada.

Trường hợp 5: Bạn đã nộp đơn xin thường trú nhân và đang chờ kết quả

Bạn có thể nộp đơn xin giấy phép lao động từ trong Canada nếu đang chờ kết quả cho một trong các loại hồ sơ thường trú sau:

• Diện vợ/chồng hoặc bạn đời tại Canada (inland sponsorship)
• Người đang giữ TRP và nộp đơn xin thường trú

Ví dụ: Bạn đang sống cùng vợ/chồng là công dân Canada, đã nộp đơn bảo lãnh trong nước (inland), và có thư xác nhận hồ sơ đã được tiếp nhận. Bạn có thể xin giấy phép lao động mở nếu vẫn đang sống cùng người bảo lãnh và giấy tờ của bạn còn hiệu lực.

Trường hợp 6: Bạn được phép làm việc không cần giấy phép, nhưng muốn xin giấy phép cho công việc khác

Một số người có thể làm việc tại Canada mà không cần giấy phép, ví dụ:

• Nghệ sĩ biểu diễn
• Phóng viên
• Vận động viên chuyên nghiệp hoặc nghiệp dư
• Giáo sĩ, giảng viên hội nghị, nhân viên quân đội, đại diện ngoại giao

Nếu bạn thuộc nhóm này và muốn làm công việc khác yêu cầu giấy phép lao động, bạn có thể nộp đơn từ trong Canada.

Ngoài ra, nếu bạn đang giữ “tình trạng được duy trì” (xem phần cuối bài), bạn cũng có thể tiếp tục làm việc trong khi chờ giấy phép mới.

Trường hợp 7: Bạn là chuyên gia, nhà đầu tư, thương nhân hoặc nhân viên luân chuyển nội bộ theo hiệp định CUSMA

Hiệp định CUSMA (giữa Canada – Mỹ – Mexico) cho phép công dân Mỹ hoặc Mexico nộp đơn xin giấy phép lao động nếu thuộc một trong các nhóm sau:

• Chuyên gia: Có bằng cấp và việc làm phù hợp với 63 ngành nghề được chấp nhận.
• Nhân viên luân chuyển nội bộ: Được công ty đa quốc gia điều chuyển đến chi nhánh tại Canada.
• Thương nhân: Thực hiện giao thương đáng kể giữa Canada và quốc gia của mình.
• Nhà đầu tư: Đầu tư đáng kể vào doanh nghiệp tại Canada.

Trường hợp 8: Bạn đã nộp đơn xin bảo vệ tị nạn (refugee claim)

Nếu bạn đã nộp đơn xin tị nạn tại Canada và đang chờ xét duyệt, bạn có thể xin giấy phép lao động. Bạn cần chứng minh:

• Có nguy cơ bị tra tấn, ngược đãi, hoặc cái chết nếu quay về nước;
• Lý do tị nạn xuất phát từ chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch, quan điểm chính trị hoặc thành viên của một nhóm xã hội cụ thể.

Trường hợp 9: Bạn là người tị nạn được công nhận hoặc người cần được bảo vệ

Nếu Hội đồng Di trú và Tị nạn Canada (IRB) đã công nhận bạn là người tị nạn theo Công ước hoặc người cần được bảo vệ, hoặc nếu bạn được chấp thuận sau khi làm Đánh giá Rủi ro Trước Khi Trục Xuất (PRRA), bạn có thể xin giấy phép lao động từ trong Canada.

Tình trạng được duy trì (Maintained Status)

Nếu bạn nộp đơn gia hạn trước khi giấy phép hiện tại hết hạn, bạn có thể ở lại Canada và tiếp tục học tập/làm việc theo điều kiện giấy phép cũ cho đến khi có kết quả mới.

Ví dụ:

• Người lao động có thể tiếp tục làm việc theo điều kiện giấy phép cũ.
• Du học sinh có thể tiếp tục học.
• Khách du lịch có thể tiếp tục lưu trú tại Canada.

Lưu ý: Giấy phép lao động không được cấp vượt quá thời hạn hiệu lực của hộ chiếu. Hãy kiểm tra hộ chiếu và gia hạn nếu cần.