Thay đổi quan trọng trong cách chọn ứng viên định cư ở các tỉnh bang Canada

Trong thời gian gần đây, nhiều tỉnh bang Canada đã chuyển sang hệ thống mới để chọn ứng viên định cư theo chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP). Những thay đổi này ảnh hưởng lớn đến cách nộp hồ sơ và cơ hội được đề cử.

 Cách làm trước đây 

Trước kia, nhiều tỉnh bang có các chương trình nhập cư (streams) cho phép người lao động nước ngoài nộp hồ sơ trực tiếp nếu đáp ứng đủ điều kiện (thường là có job offer). Nếu hồ sơ được chấp thuận, ứng viên sẽ nhận được thư đề cử của tỉnh để xin thường trú nhân (PR).

Hệ thống mới: EOI (Expression of Interest)

Hiện nay, hầu hết các tỉnh bang đã loại bỏ hình thức nộp trực tiếp. Thay vào đó, ứng viên phải:

1. Tạo hồ sơ EOI (Expression of Interest) – Thể hiện nguyện vọng định cư, trình độ học vấn, kinh nghiệm, kỹ năng…
2. Chờ lời mời (Invitation to Apply) từ tỉnh bang thông qua các đợt rút thăm (draws).
3. Nếu được mời, nộp hồ sơ đầy đủ kèm các tài liệu chứng minh để xin đề cử.

EOI là gì? 

Hệ thống EOI giống như “vòng sơ tuyển”:

• Bạn tạo hồ sơ trong hệ thống EOI của tỉnh bang bạn quan tâm.
• Hồ sơ của bạn sẽ được chấm điểm và xếp hạng dựa trên tiêu chí: ngôn ngữ, học vấn, kinh nghiệm, mối liên hệ với tỉnh…
• Tỉnh bang sẽ tổ chức các đợt rút thăm định kỳ để mời những ứng viên có điểm cao hoặc đáp ứng các tiêu chí ưu tiên cụ thể.
• Nếu được mời, bạn sẽ có thời gian nhất định để nộp hồ sơ xin đề cử.

Ví dụ: Manitoba có thể mở một đợt chỉ dành cho những người từng học sau trung học tại tỉnh này.

Những tỉnh bang mới áp dụng hệ thống EOI

Một số tỉnh bang gần đây đã chuyển sang mô hình EOI:

• Yukon (2025): Nhà tuyển dụng phải gửi EOI thay cho ứng viên.
• New Brunswick (03/2025): Áp dụng cho 2 luồng Enhanced của NBPNP.
• Newfoundland & Labrador (02/2025): Áp dụng cho cả PNP và chương trình Atlantic.
• Alberta (09/2024): Triển khai EOI cho một số luồng trong AAIP.

Danh sách các tỉnh/ vùng lãnh thổ sử dụng hệ thống EOI

* Đã áp dụng EOI:

• Alberta
• British Columbia
• Manitoba
• New Brunswick
• Newfoundland and Labrador
• Ontario
• Prince Edward Island
• Quebec
• Saskatchewan
• Yukon

* Chưa áp dụng EOI:

• Nova Scotia
• Northwest Territories

Làm sao để tăng cơ hội thành công trong hệ thống EOI?

Dưới đây là một số chiến lược thực tế giúp bạn nâng cao khả năng được mời:

1. Nâng điểm ngôn ngữ và học vấn:
   • Làm lại bài thi IELTS để cải thiện điểm.
   • Đánh giá bằng cấp nước ngoài (ECA) để được công nhận.
2. Có job offer tại tỉnh bang:
   • Dù không bắt buộc, nhiều luồng sẽ cộng điểm thêm nếu bạn có thư mời làm việc.
3. Chọn chương trình ít cạnh tranh nhất:
   • Nghiên cứu các luồng đang mở và tính điểm của bạn theo hệ thống của tỉnh.
   • So sánh với mức điểm rút thăm gần nhất.
4. Gửi EOI đến nhiều tỉnh (nếu phù hợp):
   • Nếu bạn sẵn sàng định cư tại nhiều tỉnh, có thể gửi EOI đến mỗi nơi.
     Lưu ý: Chỉ được nộp hồ sơ chính thức cho một tỉnh. Nộp cho nhiều tỉnh sẽ bị coi là gian lận (misrepresentation).
5. Chuẩn bị sẵn hồ sơ giấy tờ:
   • Giấy tờ như lý lịch tư pháp, ECA có thể mất nhiều thời gian. Hãy chuẩn bị trước để kịp thời hạn khi được mời.

Vì sao các tỉnh bang chuyển sang EOI?

• Dân số Canada tăng nhanh nhờ nhập cư – cao nhất kể từ năm 1971.
• Số lượng chỉ tiêu đề cử mỗi tỉnh bị giới hạn bởi chính phủ liên bang, và năm 2025 chỉ tiêu bị cắt giảm 50%.
• Một số tỉnh như Newfoundland and Labrador phải đàm phán tăng chỉ tiêu bằng cách cam kết nhận thêm người tị nạn.

Vì vậy, hệ thống EOI giúp các tỉnh:

• Tạo danh sách ứng viên chất lượng, rút thăm khi cần thiết.
• Ưu tiên người phù hợp với nhu cầu lao động thực tế.
• Xử lý hồ sơ hiệu quả hơn.
• Duy trì cơ hội cho ứng viên suốt cả năm.

Trái với mô hình “ai đến trước được xét trước”, EOI cho phép tuyển chọn chiến lược, không bị quá tải như trước.

Tóm tắt quy trình nhập cư qua PNP sử dụng EOI

1. Tạo hồ sơ EOI tại tỉnh bang bạn muốn định cư.
2. Nhận lời mời (nếu được chọn) và nộp hồ sơ xin đề cử tỉnh bang.
3. Nếu được đề cử, dùng thư đề cử để nộp hồ sơ xin permanent residence (PR) với chính phủ liên bang.