Hồ sơ Humanitarian & Compassionate (H&C) là lựa chọn quan trọng giúp phụ nữ không có tình trạng di trú nhưng đang chịu bạo lực gia đình có cơ hội xin thường trú nhân tại Canada dựa trên hoàn cảnh đặc biệt và yếu tố nhân đạo.

H&C là một quy trình phức tạp, yêu cầu người nộp đơn cung cấp bằng chứng đầy đủ về hoàn cảnh của mình. Việc tham khảo ý kiến luật sư di trú là bước cần thiết để tránh sai sót ảnh hưởng đến kết quả hồ sơ.

1. H&C là gì? Quy trình xét hồ sơ gồm 2 giai đoạn

Một hồ sơ H&C được IRCC xét theo hai bước:

Giai đoạn 1: Approval-in-principle

IRCC chấp thuận cho người nộp đơn được phép nộp hồ sơ PR dựa trên lý do nhân đạo và trắc ẩn.

Giai đoạn 2: Đánh giá điều kiện để cấp PR

IRCC xét:

• khám sức khỏe
• an ninh – lý lịch
• tiền án
• khả năng tự hỗ trợ tài chính

Trong một số trường hợp, người nộp đơn có thể yêu cầu miễn trừ khi không thể đáp ứng đầy đủ những điều kiện này, đặc biệt khi hoàn cảnh bạo lực là nguyên nhân.

Lưu ý: Được chấp thuận bước 1 không có nghĩa chắc chắn được PR. Giai đoạn thứ hai vẫn có thể bị từ chối.

Ngoài H&C, phụ nữ bị bạo lực có thể xin TRP dành cho nạn nhân bạo lực gia đình, được ở lại Canada ít nhất 12 tháng và xin Work Permit miễn phí. Hai hồ sơ có thể xử lý song song.

2. IRCC xem xét những yếu tố nào khi đánh giá H&C?

a. Mức độ ổn định và gắn bó với Canada

IRCC đánh giá xem người nộp đơn đã tạo dựng cuộc sống tại Canada như thế nào, dựa trên:

• thời gian sinh sống
• lịch sử làm việc – học tập – tình nguyện
• trình độ tiếng Anh/Pháp
• các mối quan hệ cộng đồng, gia đình
• con sinh ra tại Canada

Nếu người phụ nữ từng bị kiểm soát, cô lập, không được làm việc hoặc đi học vì bạo lực, cần giải thích rõ điều này để IRCC hiểu bối cảnh.

b. Hardship – Khó khăn khi buộc phải quay về nước

Đây là yếu tố trọng tâm của một hồ sơ H&C. IRCC xem xét mức độ thiệt hại về tinh thần, an toàn và khả năng tái hòa nhập nếu người phụ nữ phải quay về quê hương.

Một số khó khăn thường được chấp nhận:

• thiếu dịch vụ y tế hoặc hỗ trợ tâm lý phù hợp
• nghèo đói, mất an toàn
• kỳ thị giới tính, tôn giáo, khuynh hướng tính dục
• rủi ro bị bạo lực tái diễn
• hệ thống giáo dục kém hoặc không phù hợp cho trẻ em
• xung đột, bất ổn chính trị, thiên tai

c. Lợi ích tốt nhất của trẻ em (Best Interests of the Child)

IRCC bắt buộc phải xem xét yếu tố này đối với mọi trẻ dưới 18 tuổi bị ảnh hưởng bởi quyết định hồ sơ, bao gồm:

• con ruột
• trẻ được chăm sóc hoặc trẻ có quan hệ gắn bó chặt chẽ

IRCC đánh giá:

• sự gắn bó với Canada
• sức khỏe, nhu cầu đặc biệt
• giáo dục
• mức độ ảnh hưởng khi phải rời Canada
• rủi ro tại quốc gia gốc

Trong nhiều trường hợp, yếu tố trẻ em có thể làm hồ sơ mạnh lên đáng kể.

3. Loại bằng chứng cần chuẩn bị cho hồ sơ H&C

Một hồ sơ H&C muốn thuyết phục phải có bằng chứng đầy đủ, rõ ràng, và nhất quán. Những nhóm bằng chứng quan trọng gồm:

a. Thư hỗ trợ

Từ người thân, bạn bè, hàng xóm, chủ lao động, trường học, tổ chức tôn giáo hoặc tổ chức hỗ trợ phụ nữ. Nội dung cần nêu:

• mối quan hệ
• vai trò của người nộp đơn trong cộng đồng
• tác động nếu họ phải rời Canada

b. Hồ sơ y tế – tâm lý

• báo cáo bác sĩ
• hồ sơ điều trị
• chẩn đoán tâm lý
• bằng chứng chấn thương

c. Hồ sơ pháp lý

• báo cáo cảnh sát
• hồ sơ tòa án
• lệnh bảo vệ, lệnh nuôi con

d. Bằng chứng tài chính – việc làm

• bảng lương
• thuế
• thư nhận việc
• chứng từ hỗ trợ trẻ ở nước ngoài

e. Bằng chứng từ sinh hoạt hàng ngày

• ảnh sinh hoạt gia đình
• hoạt động cộng đồng
• tranh vẽ của trẻ

f. Bằng chứng từ quốc gia gốc

• báo cáo NGO (báo cáo của các Tổ chức phi chính phủ)
• thông tin về bạo lực, kỳ thị, y tế yếu kém

4. Sau khi nộp hồ sơ H&C

Thời gian xử lý có thể từ vài tháng đến lâu hơn.
Người nộp đơn phải cập nhật IRCC ngay khi có thay đổi:

• địa chỉ liên lạc
• tình trạng gia đình
• tình trạng việc làm
• sức khỏe
• các yếu tố pháp lý

Việc nộp H&C không đảm bảo được quyền ở lại Canada trong lúc chờ xét hồ sơ, do đó cần luật sư đánh giá mức độ rủi ro trước khi nộp.

5. Hỗ trợ pháp lý dành cho phụ nữ bị bạo lực

Tài liệu cung cấp nhiều nguồn hỗ trợ như:

• Community Legal Clinics
• Legal Aid Ontario
• Barbra Schlifer Clinic
• Luke’s Place
• Đường dây hỗ trợ phụ nữ bị bạo hành
• 211 Ontario
  Đây là các dịch vụ quan trọng giúp phụ nữ hiểu quyền lợi và chuẩn bị hồ sơ đúng cách.

Kết luận

Hồ sơ H&C là một trong những giải pháp mạnh mẽ nhất để phụ nữ bị bạo lực gia đình có thể ở lại Canada và xin thường trú nhân. Tuy nhiên, đây là hồ sơ rất phức tạp, đòi hỏi:

• lý do rõ ràng,
• bằng chứng đầy đủ,
• giải trình hợp lý,
• cập nhật thông tin liên tục,
• và đặc biệt là sự hỗ trợ từ luật sư di trú có kinh nghiệm.