Gia Tăng Tình Trạng Từ Chối Đơn Định Cư Canada: Nguyên Nhân, Hệ Lụy và Giải Pháp

Tình trạng từ chối visa và hồ sơ định cư Canada đang gia tăng

Canada từ lâu được biết đến là điểm đến lý tưởng với nền giáo dục hàng đầu, cơ hội việc làm rộng mở và xã hội đa văn hóa. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, nhiều loại hồ sơ đang đối mặt với tỷ lệ bị từ chối visa Canada ngày càng cao. Điều này bao gồm:

• Visa du lịch (visitor visa)
• Giấy phép du học (study permit)
• Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (PGWP)
• Giấy phép lao động mở cho vợ/chồng (SOWP)
• Hồ sơ xin thường trú nhân (PR)

Thống kê gần nhất cho thấy Bộ Di trú Canada (IRCC) đã tăng 61% tỷ lệ từ chối đối với các quốc gia được đánh giá là “nguy cơ cao”. Đáng lo ngại hơn, nhiều trường hợp từ chối do lỗi từ IRCC, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người nộp đơn cả về tinh thần và tài chính.

Vì sao số lượng hồ sơ định cư bị từ chối tăng cao?

1. Hệ thống IRCC quá tải

IRCC thường xử lý gần 2 triệu hồ sơ tại mọi thời điểm. Khối lượng công việc lớn khiến nhiều nhân viên xét duyệt hồ sơ bị quá tải, dễ dẫn đến:

• Bỏ sót giấy tờ quan trọng
• Đánh giá sai điều kiện hợp lệ
• Ghi nhận sai thông tin (ví dụ: có bằng chứng tài chính hợp lệ nhưng vẫn bị đánh giá là không đủ)

2. Chính sách thay đổi đột ngột

Nhiều quy định mới siết chặt điều kiện nộp hồ sơ, chẳng hạn:

• Từ 21/01/2025, giấy phép lao động mở cho vợ/chồng (SOWP) chỉ còn áp dụng với người bảo lãnh làm các ngành TEER 0, 1, một số TEER 2/3.
• Giấy phép du học bị xét duyệt kỹ hơn về mục đích học tập và khả năng tài chính.

Việc đánh giá hồ sơ cũ theo quy định mới khiến nhiều đương đơn bị từ chối mà không kịp chuẩn bị.

3. Quyết định thiếu nhất quán

Do IRCC trao quyền đánh giá rộng cho viên chức xét hồ sơ, một số hồ sơ tương tự nhưng lại có kết quả hoàn toàn khác nhau. Điều này gây ra cảm giác thiếu công bằng và khó dự đoán trong cộng đồng người nộp đơn.

4. Sai sót thủ tục và giao tiếp

Rất nhiều thư từ chối visa Canada không nêu rõ lý do cụ thể, khiến người nộp không hiểu mình sai ở đâu. Một số lỗi thường gặp:

• Gửi thư yêu cầu bổ sung giấy tờ không cần thiết
• Gửi nhầm thư cho đại diện thay vì cho người nộp đơn
• Bỏ sót chứng chỉ ngôn ngữ, bảng điểm, thư xác nhận

5. Số lượng hồ sơ tăng đột biến

Khi ngày càng nhiều người nộp hồ sơ đến Canada học tập, làm việc và định cư, việc xử lý nhanh có thể dẫn đến những đánh giá vội vàng, dễ sai sót, ảnh hưởng tiêu cực đến người nộp đơn dù họ tuân thủ đúng quy định.

Những hệ lụy của việc bị từ chối hồ sơ định cư Canada

1. Tác động tinh thần

Việc bị từ chối có thể gây lo lắng, hoang mang và ảnh hưởng đến tâm lý của người nộp đơn. Ví dụ, nếu bị từ chối PGWP, sinh viên quốc tế có thể mất cơ hội làm việc tại Canada – bước đệm quan trọng để xin PR.

2. Gánh nặng tài chính

• Phải nộp lại hồ sơ: lệ phí mới, công chứng giấy tờ, dịch thuật
• Nếu nộp judicial review tại tòa án liên bang Canada, người nộp phải trả chi phí luật sư (có thể lên đến hàng ngàn đô)

3. Mất cơ hội

Bị từ chối study permit hoặc SOWP có thể khiến người thân không thể đoàn tụ, ảnh hưởng đến kế hoạch học tập hoặc gia đình.

4. Khó khăn cho các lần nộp sau

Nhiều lần bị từ chối sẽ làm giảm độ tin cậy của hồ sơ, mất điểm CRS do lớn tuổi hoặc tài liệu hết hạn, ảnh hưởng đến cơ hội lấy PR.

Những lý do phổ biến khiến hồ sơ bị từ chối

1. Visa du lịch (Visitor visa)

• Không chứng minh được ý định quay về nước
• Tài chính không đủ rõ ràng
• Thiếu minh bạch về lịch sử du lịch hoặc danh tính

2. Giấy phép du học (Study permit)

• Lựa chọn chương trình học không phù hợp
• Giấy tờ tài chính không đầy đủ, thiếu logic
• Có lịch sử vi phạm điều kiện học tập trước đó

3. Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (PGWP)

• Học sai chương trình không đủ điều kiện
• Quá hạn nộp PGWP (quá 180 ngày từ ngày tốt nghiệp)
• Làm việc trái phép khi đang học

4. Giấy phép lao động mở cho vợ/chồng (SOWP)

• Không chứng minh được mối quan hệ vợ/chồng hoặc common-law
• Người bảo lãnh không làm việc trong ngành đủ điều kiện sau tháng 1/2025
• Viên chức xét hồ sơ bỏ qua giấy tờ quan trọng

5. Thường trú nhân (Permanent Residency – PR)

• Thiếu giấy tờ: bằng cấp, kinh nghiệm làm việc, test ngôn ngữ
• Thông tin sai lệch (dù không cố ý) có thể bị xem là misrepresentation → cấm nộp hồ sơ 5 năm
• Không đạt đủ điểm CRS trong hệ thống Express Entry

Bị từ chối hồ sơ định cư Canada: Nên làm gì?

1. Nộp hồ sơ lại (Reapply)

Phù hợp với những trường hợp thiếu giấy tờ hoặc cần bổ sung thêm thông tin.

Lưu ý:

• Nên xin GCMS notes để biết lý do cụ thể bị từ chối
• Chuẩn bị lại toàn bộ hồ sơ, giải trình rõ ràng các điểm yếu trước đó
• Có thể nhờ chuyên gia di trú (RCIC) hỗ trợ để tăng tỷ lệ đậu

2. Yêu cầu xem xét lại quyết định (Request for reconsideration)

• Gửi qua webform của IRCC, trình bày lỗi mà viên chức đã mắc phải (ví dụ bỏ sót chứng chỉ ngôn ngữ)
• Không mất phí, nhưng tỉ lệ thành công thấp
• Nên gửi trong vòng 30 ngày từ ngày bị từ chối

3. Nộp đơn xin xem xét tư pháp (Judicial Review)

• Dành cho trường hợp bị từ chối oan ức, do lỗi quy trình hoặc đánh giá không hợp lý
• Phải nộp tại Tòa Liên bang Canada
• Chi phí cao, cần có luật sư chuyên môn
• Không xét lại hồ sơ, chỉ xét quy trình đưa ra quyết định có sai sót không

Kêu gọi IRCC cải thiện quy trình

Tình trạng từ chối visa Canada do lỗi từ IRCC không chỉ gây thiệt hại cho người nộp hồ sơ, mà còn làm mất uy tín của hệ thống. Cần:

• Thư từ chối rõ ràng, có lý do cụ thể
• Tăng cường đào tạo viên chức xét hồ sơ
• Có cơ chế tái xét hồ sơ minh bạch, hiệu quả
• Dễ dàng truy cập GCMS notes để hiểu rõ hồ sơ bị đánh giá như thế nào

Kết luận: Bị từ chối không có nghĩa là chấm dứt giấc mơ Canada

Việc bị từ chối định cư hay visa Canada là cú sốc lớn, nhưng vẫn còn nhiều con đường khác để tiếp tục hành trình. Quan trọng là hiểu rõ lý do, xác định hướng đi phù hợp và hành động đúng thời điểm.

Nếu bạn đang rơi vào trường hợp tương tự, hãy liên hệ chuyên gia hoặc tư vấn di trú có kinh nghiệm để được hướng dẫn đúng cách.